Allemaal beestjes, ook in je spieren!

Het zal je niet ontgaan zijn dat er een stroom van publicaties gaande is over bacteriën die onder andere in onze darm leven en het daarvan effect op onze stemming, gewicht, gezondheid en afweer. Ik juich dat een meer dan warm hart toe. Toch wil ik hier een lans breken voor andere bacteriën die ook in ons lichaam huizen en dan niet in onze darm maar vooral in onze spieren en lever. Ook hier leeft een afstammeling van een bepaalde bacteriesoort die lang geleden ergens in de ontwikkeling van bewegende wezens aan boord is gestapt. Deze welkome gast heeft bij ons mensen een vaste plek gekregen en reist al miljoenen jaren met ons mee.

Het gaat hier om de zogenaamde mitochondria. In de kern afstammelingen van aerobe (zuurstofminnende) bacteriën die nu in symbiose met ons leven. De ‘trade off’ met deze bacteriën is interessant en opmerkelijk. Zij krijgen suiker en vetten van ons als voedsel, wij krijgen er een energieleverende stof voor terug, het ATP. Alle suikers en vetten die wij met ons voedsel binnenkrijgen worden in principe in deze mitochondria omgezet in een energierijk molecuul. Hiermee kan onze lever zijn noeste arbeid uitvoeren, zenuwcellen activiteit vertonen en spieren vooral arbeid verrichten. In onze bruine vet weefsel zorgen deze mitochondria voor warmteproductie in tijden van kou.

Hoeveel mitochondria jij hebt bepaalt deels je talent voor sporten en je aanleg voor overgewicht. Mensen hebben namelijk verschillende soorten spieren die rijk of juist arm aan deze bacteriële nakomelingen zijn. Je rode spieren of slow twitch kunnen heel rijk aan mitonchodria zijn, soms wel tussen de 2000 tot 4000 per spiercel. Deze spieren verbruiken veel energie over een langere periode, leveren weinig kracht, maar zijn taaie doorbijters. Aan de andere kant van het spectrum vinden we de fast twitch of witte spieren. Deze bevatten slecht 20 – 40 mitochondria per spiercel. Ze zijn zeer krachtig maar ook heel snel vermoeid. Ze gebruiken kort even wat energie maar daarna is het snel klaar met deze krachtpatsers. Er bestaat ook nog een derde soort de intermediate twitch. Deze vormt zich of naar wit en snel of rood en traag afhankelijk van jouw soort training.

Het is grotendeels genetisch bepaald of je wit of rood spiervezel dominant bent. Dit geeft jou een aanleg en vaak ook voorkeur voor de meer explosieve sporten als je wit dominant bent of juist de duursporten als je rood dominant bent. Heb je weinig mitochondria dan is het ook niet zo handig om veel koolhydraten te eten. Er zijn immers weinig beestjes in je spieren die de suikers kunnen omzetten in energie. En je weet, je lichaam gooit niet graag iets energierijks weg. Deze suikers worden goed opgeslagen als lichaamsvet en dan vooral rondom je middel. Iemand die rood spiervezeltype dominant is kan bijna de hele dag door eten en snaaien zonder al te veel kilo’s aan te komen, of het gezond is is een ander verhaal.. Terwijl de wit spiervezeltype dominante persoon al bijna dik wordt van een glas water. Hoe je het aantal mitochondria in je lichaam kunt vergroten is eigenlijk een koud kunstje, maar daarover later meer.